Rodzaje pytań, które występują w badaniu wariografem

W przeszłości badania wariografem służyły  organom ścigania. Dziś to popularne narzędzie kryminalistyczne coraz częściej wykorzystywane jest osoby prywatne. Zaliczają się do nich  przedsiębiorcy, którzy pragną sprawdzić uczciwość swoich pracowników. Zatrudniają w tym celu specjalistów, którzy przy użyciu odpowiednich pytań i sprawdzonego scenariusza badania są w stanie wydobyć prawdę z badanego.

Ile pytań może zadać zlecający badanie wariografem?

 Osoba zlecająca badanie wariografem, zwanym potocznie wykrywaczem kłamstw, może ułożyć od jednego do maksymalnie czterech pytań krytycznych. Pytania relewantne, czyli krytyczne dotyczą bezpośrednio przedmiotu badań. Zadanie większej liczby pytań mogłoby obniżyć skuteczność otrzymanego wyniku badań.

W przypadku, w którym zlecający badanie chce zadać więcej aniżeli cztery, potrzebna jest kolejna sesja z udziałem urządzenia. Wówczas badanie może zostać przeprowadzone tego samego dnia, z zachowaniem wszystkich procedur, a także ułożeniem nowego zestawu pytań.

W przypadku powtórzenia badania wariografem należy liczyć się z obniżeniem dokładności odczytu reakcji. Z tego względu o szczegółach dotyczących badania należy poinformować zleceniodawcę, aby mógł podjąć decyzję.

Rodzaje pytań kontrolnych, które mogą pojawić się podczas badania wariografem

Pytania na wykrywaczu kłamstw dzieli na dwie kategorie. Są to pytania krytyczne, a także kontrolne. Pytania kontrolne, zwane inaczej porównawczymi, mają na celu sprawdzenie reakcji osoby poddanej badaniu na kłamstwa. Pytania porównawcze dzielą się na pytania z tak zwanym poleconym kłamstwem, w których badany ma za zadanie celowo skłamać, oraz pytania z prawdopodobnym kłamstwem. W tym przypadku odpowiedź udzielona przez badanego, ma być nie do końca szczera.

Dzięki tym pytaniom ekspert może sprawdzić reakcje badanego na kłamstwo.

Jakich pytań nie można zadawać podczas badania wariografem?

Pytania, których zadawanie jest zabronione można podzielić na dwie kategorie. Pierwsza z nich dotyczy pytań, które mogłyby być sprzeczne z obowiązującą ochroną danych osobowych. W tej kategorii mieszczą się pytania o orientację seksualną, przynależność polityczną, pytania dotyczące wyznania, podania danych osobowych, itd. Drugą są pytania, które nie wnoszą niczego do badania, a zatem nie są diagnostyczne. Należą do nich:

  • Pytania, które wymagają otwartej, często złożonej odpowiedzi.
  • Pytania, które zawierają sugestie.
  • Pytania związane z przyszłością.
  • Pytania dwuznaczne.
  • Pytania, które zwierają sformułowania, które mogą być różnie interpretowane.
  • Pytania, które są subiektywną opinią badanego.
  • Pytania, których budowa gramatyczna może powodować niejasność. Należą do nich pytania z podwójnym zaprzeczeniem.

Ułożenie scenariusza badania, które będzie zawierało wyłącznie trafne i zgodne z procedurą pytania, jest niezwykle trudne i wymaga pogłębionego wywiadu z osobą, która zleca jego przeprowadzenie. Zły dobór pytań może sprawić, że badanie będzie nierozstrzygające. A w konsekwencji trzeba będzie je powtórzyć.